-----------------------------------------------------------------
Deze e-mail is verzonden aan abonnees van de lijst
[log in to unmask]
Zie voor abonneren, adreswijzigen, opzeggen, zelf mailen, toegang archief
op:
http://www.astro.rug.nl/~nvws/asmetlst.htm
Met vriendelijke groet, Jan de Boer, secretaris KNVWS
(http://www.sterrenkunde.nl)
-----------------------------------------------------------------
P E R S B E R I C H T
Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA)
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Groningen, 6 november 2008
Simulaties voorspellen vindplaats donkere materie
Een internationaal team van sterrenkundigen, onder wie de Groningse
astronome Amina Helmi, heeft de locatie in de Melkweg voorspeld, waar
de kans het grootst is dat er donkere materie wordt gevonden. Op basis
van simulaties, uitgevoerd met Europa’s grootste supercomputers, tonen
zij aan dat niet de satellietstelsels van de Melkweg, maar het gebied
rondom het centrum van de Melkweg de beste plek is om te speuren naar
de zwakke gammastraling die de raadselachtige donkere materie
uitzendt. Zij doen in een Nature-artikel dat vandaag verschijnt de
aanbeveling dat NASA’s nieuwe gammatelescoop Fermi zich op dit gebied
gaat richten.
Donkere materie is materie die wel zwaartekrachtinvloed uitoefent,
maar tot op heden niet is waargenomen met telescopen. Kosmologen nemen
aan dat zo’n 85% van alle massa in het heelal uit de mysterieuze
donkere materie bestaat, geen gewone atomen en moleculen, maar
onbekende elementaire deeltjes die wel massa hebben, maar geen
straling produceren. Onder de juiste condities zouden deze deeltjes
wel voldoende gammastraling kunnen uitzenden om door Fermi gezien te
worden.
De donkere materie-halo rond een sterrenstelsel als onze Melkweg bevat
meer dan een triljoen zonsmassa’s. De simulaties laten zien dat de
enorme halo van de Melkweg is ontstaan uit een serie van botsingen en
versmeltingen van miljoenen veel kleinere brokken donkere materie die
bij de Oerknal zijn gevormd. Sommige hebben het proces overleefd; de
grootste herbergen de bekende satellietstelsels van de Melkweg, zoals
de Grote en Kleine Magelhaense Wolk en het dwergstelsel Sagittarius.
Gammastraling wordt geproduceerd in gebieden met een grote dichtheid
van donkere materie. De straling komt vrij wanneer de deeltjes botsen
en vernietigd worden. Veel kosmologen hebben beargumenteerd dat de
satellietstelsels de ideale plek vormen voor Fermi om gammastraling te
zoeken, vanwege de hoge dichtheid van donkere materie in hun centrum.
De nieuwe simulaties tonen echter aan dat Fermi beter de Melkweg in
zou kunnen kijken (vanaf de zon gezien), maar dan 10 tot 30 graden van
het centrum vandaan. Daar, zo voorspellen de astronomen, is de kans
het grootst dat een gevarieerd en karakteristiek patroon van
gammastraling wordt ontdekt.
De simulaties zijn uitgevoerd met onder meer Stella/Bluegene, de LOFAR
supercomputer bij de Rijksuniversieit Groningen.
Op
http://www.astronomie.nl/nieuws/1133/simulaties_voorspellen_vindplaats_donkere_materie.html :
Beeld: ‘all-sky map’ van de zwakke gammastraling, geproduceerd door de
vernietiging van donkere materie in de halo van de Melkweg, zoals
voorspeld in het onderzoek. Het galactisch centrum is de helderste
bron. De gammastraling zou gedetecteerd kunnen worden door de onlangs
door NASA gelanceerde gammatelescoop Fermi.
Meer beeld op: http://www.mpa-garching.mpg.de/aquarius/
|
