-----------------------------------------------------------------
Deze e-mail is verzonden aan abonnees van de lijst
[log in to unmask]
Zie voor abonneren, adreswijzigen, opzeggen, zelf mailen, toegang archief
op:
http://www.astro.rug.nl/~nvws/asmetlst.htm
Met vriendelijke groet, Jan de Boer, secretaris KNVWS
(http://www.sterrenkunde.nl)
-----------------------------------------------------------------
P E R S B E R I C H T
Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA)
---------------------------------------------------------------------------------------------------
Leiden, 14 januari 2009
Warme gloed exoplaneet voor het eerst vanaf de grond gemeten
Het is astronomen gelukt om met een telescoop vanaf de aarde
warmtestraling van twee verschillende exoplaneten waar te nemen. De
resultaten worden deze week gepubliceerd in Astronomy & Astrophysics
door twee onafhankelijke onderzoeksgroepen, waarvan één van de
Universiteit Leiden. De gemeten straling duidt er op dat op de ‘Leidse
planeet’ een temperatuur heerst van meer dan 1700 graden Celsius.
Het team van de Sterrewacht Leiden, bestaande uit Ernst de Mooij en
Ignas Snellen, heeft met behulp van de William Herschel Telescope op
het Canarische Eiland La Palma voor het eerst vanaf de aarde een
zogenoemde secundaire eclips waargenomen van de planeet die draait
rond de ster TrES-3. TrES-3 staat op 800 lichtjaar afstand van de
aarde in het sterrenbeeld Hercules. De planeet schuift eens in de 31
uur precies voor zijn moederster langs en verduistert daarbij een
klein beetje van het sterlicht. De Leidse astronomen hebben de
secundaire eclips gemeten, het moment dat de planeet achter de ster
langsschuift, waarbij het planeetlicht wordt verduisterd. Dit licht
komt van de warme gloed van de planeet. De planeet is zo warm omdat
hij heel dicht bij de ster staat, 40 keer dichter bij zijn ster dan
dat de aarde bij de zon staat.
Ernst de Mooij, die het onderzoek geleid heeft, is erg blij met het
behaalde resultaat: "Voorheen zijn er met de Spitzer-satelliet van
NASA al waarnemingen verricht aan enkele exoplaneten, maar allemaal op
lange golflengtes, waar de straling van de planeet minder interessant
is". Ignas Snellen vervolgt: "Onze nieuwe waarnemingen openen een heel
nieuw stuk spectrum, niet waarneembaar met de Spitzer-telescoop. Deze
geven inzicht in de opbouw van de planeetatmosfeer”. De waarnemingen
duiden op de aanwezigheid van een thermische inversielaag, waarbij de
bovenste lagen van de atmosfeer warmer zijn dan die daaronder, een
proces dat ook vaak in de dampkring van de aarde voorkomt.
De tweede studie is uitgevoerd door David Sing van het Observatoire de
Paris, en Mercedes Lopez-Moralez van het Carnegie Institution of
Washington. Zij bestudeerden exoplaneet OGLE-TR-56b. Deze waarnemingen
zijn op nog kortere golflengten gedaan en duiden op een nog hetere
planeet dan TrES-3b.
Beeld: artist impressions van TrES-3 en de secundaire eclips van TrES-3b
op
http://www.astronomie.nl/nieuws/1197/warme_gloed_exoplaneet_vanaf_de_grond_gemeten.html
|
