-----------------------------------------------------------------
Deze e-mail is verzonden aan abonnees van de lijst
[log in to unmask]
Zie voor abonneren, adreswijzigen, opzeggen, zelf mailen, toegang archief
op:
http://www.astro.rug.nl/~nvws/asmetlst.htm
Met vriendelijke groet, Jan de Boer, secretaris KNVWS
(http://www.sterrenkunde.nl)
-----------------------------------------------------------------
P E R S B E R I C H T
Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA)
---------------------------------------------------------------------------------------------------
Leiden, 3 juni 2009
Intercontinentale supercomputer ontrafelt de structuur van het heelal
Een internationaal team van astrofysici en computerwetenschappers is er voor
het eerst in geslaagd een grootschalige berekening uit te voeren op twee
gekoppelde supercomputers. Het onderzoeksteam gaat met de berekening,
genaamd CosmoGrid, de vorming van grote structuren van donkere materie in
het heelal in kaart brengen.
Onder leiding van prof. dr. Simon Portegies Zwart (Sterrewacht Leiden)
hebben de Nederlandse supercomputer Huygens en de Cray XT4 in Tokyo na een
voorbereidingstijd van bijna een jaar de eerste 3644 van de in totaal
100.000 geplande rekenstappen met succes uitgevoerd. Het universum is binnen
CosmoGrid ‘verdeeld’ over beide computers. Na iedere rekenstap moeten de
beide supercomputers worden gesynchroniseerd. Dit gebeurt door ongeveer een
'Encyclopedia Britannica' aan data van Amsterdam naar Tokyo te sturen, en
vice versa.
Om deze grote datastroom efficiënt te kunnen doorsturen zijn de
supercomputers in Amsterdam en Tokyo verbonden door middel van een separaat
supersnel optisch netwerk, dat het academisch rekencentrum SARA via elf
tussenstations (o.a. New York, Chicago en Seattle) met Tokyo verbindt.
Daarbij wordt onder meer de Amsterdamse NetherLight GLIF Open Lightpath
Exchange (GOLE) van SURFnet gebruikt.
CosmoGrid modelleert de structuur van de donkere materie in het heelal met
een recordaantal van zo’n 10 miljard deeltjes. Het grootste deel van het
heelal bestaat uit donkere energie en donkere materie. Donkere materie is
materie die wel zwaartekrachtsinvloed uitoefent, maar geen waarneembare
straling uitzendt. Volgens een van de theorieën bestaat donkere materie uit
zwak wisselwerkende massieve deeltjes, zogenaamde WIMP’s.
Projectleider Portegies Zwart noemt CosmoGrid een “doorbraak” in de manier
van gedistribueerd rekenen. “Op dit moment zitten we op bijna 90 procent van
de maximale rekenkracht van de twee computers”. Dr. ir. De Laat (Instituut
voor Informatica, Universiteit van Amsterdam) verwacht dat optische
netwerken met hun specifieke eigenschappen binnen afzienbare tijd veel meer
van dergelijk grootschalig rekenwerk via een internationale samenwerking van
supercomputers mogelijk zullen maken.
De totale berekening gaat ongeveer een jaar duren. Er is zo’n zes miljoen
uur computertijd nodig. Aan het onderzoek doen wetenschappers mee uit
Nederland, Japan, de VS, Schotland en Duitsland.
Op
http://www.astronomie.nl/nieuws/1358/supercomputer_ontrafelt_de_structuur_van_het_heelal.html :
Beeld:
Fig.1: De piramides van Giza bij Caïro zijn zichtbaar als gewone materie,
maar indien onze ogen gevoelig zouden zijn voor donkere materie zou de
nachtelijke hemel er ongeveer uitzien als op deze afbeelding. De nachthemel
boven de piramides is het resultaat van een eerste testberekening van
CosmoGrid.
Fig.2: De twee supercomputers zijn met elkaar verbonden via een primair en
een secondair intercontinentaal lichtpad. Beide lichtpaden lopen over de
bodem van de Atlantische Oceaan, via de VS, over de bodem van de Stille
Oceaan naar Japan. Het lichtpad gaat via 11 tussenstations en passeert
netwerken van GLIF Open Lightpath Exchanges NetherLight in Amsterdam, de
StarLight GOLE TransLight/StarLight link in Chicago, Pacific Northwest
Gigapop in Seattle en T-Lex in Tokyo.
www.astronomie.nl
www.jaarvandesterrenkunde.nl
|
